Szlachetny synu (wymienić imię), któremu teraz przyszło szukać drogi! Gdy tylko przestaniesz oddychać, pojawi się przed tobą tak zwana Główna Jasność Pierwszego Bar-do, której znaczenie wcześniej zostało ci objaśnione przez guru! A gdy ustanie twój dech zewnętrzny, zaświta przed tobą Dharmata wyrazista jak pusta przestrzeń nieba, jasna, świetlista, pozbawiona krańców i środka – nagi, wolny od zanieczyszczeń umysł. Rozpoznawaj ją wówczas i wstępuj w jej sferę! Wtedy i ja ci ją pokażę!

Schemat architektury doświadczenia wg Tybetańskiej księgi umarłych
A diagram of the architecture of the eexperience according to The Tibetan Book of the Dead

Realizacja prezentowana na wystawie Embodiment, trzeciej odsłonie cyklu Bardo, ma formę interaktywnego doświadczenia VR. Nawiązuję w niej do genezy ekspozycyjnego konceptu (zaplanowanego z Mateuszem Dąbrowskim w 2011 roku) – tybetańskiego Bar-do, czyli „tego, co jest między dwoma, przestrzeni pośredniej, międzybytu i rozziewu”. Badam wewnętrzną przestrzeń jednostki, która umiera (dokonuje aktu samowyzwolenia), a nie weszła jeszcze w nową formę istnienia. Zgodnie z zawartymi w Tybetańskiej księdze umarłych sześcioma etapami cyklu bar-do podzieliłem przestrzeń wirtualną na etapy, które nie mogą być eksplorowane autonomicznie – ich charakter i celowość oparte są na wędrówce w określonym kierunku. Zgodnie z Tybetańską księgą umarłych są to: Shinay bardo, Milam bardo, Samten bardo, Chikkhai bardo, Chönyid bardo oraz Sidpai bardo. W procesie transmigracji uczestnika utożsamiam z ponadindywidualnym „ciałem umysłowym” (jid-kji lus), „duchem” (sems) oraz „świadomością subtelną” (rnam-szes p’ra-mo). Działanie ma dla mnie związek z książką The Psychedelic Experience (autorzy: Timothy Leary, Ralph Metzner oraz Richard Alpert, pierwsze wydanie: University Books, New York 1964), w której przeanalizowane zostało doświadczenie bardo w kontekście całkowitej utraty subiektywnej tożsamości. Immersyjne doświadczenie bardo możliwe jest dzięki zastosowaniu sześciu stopni swobody – 6DoF. Uczestnik ma pełną autonomiczną możliwość poruszania się, eksploracji i zmiany pozycji jako ruchu do przodu / do tyłu, góra / dół, lewo / prawo w trzech prostopadłych osiach, w połączeniu ze zmianami orientacji poprzez obrót wokół trzech osi prostopadłych – odchylenie (oś normalna), skok (oś poprzeczna) i przechylenie (oś wzdłużna). Zastosowana technologia eliminuje potrzebę fizycznego połączenia uczestnika z komputerem poprzez wykorzystanie modułu bezprzewodowego połączenia gigabitowego działającego w formule nadajnik > odbiornik. Aby poszerzyć nieskrępowane wrażenie ucieleśnienia, przestrzeń galerii została zmapowana, a uczestnik ma możliwość interakcji z otaczającą go symulacją. Po zakończeniu doświadczenia uczestnik staje się Delogiem – „daa-log zmarły, który »powrócił ze śmierci«, aby opowiedzieć, co ujrzał i przeżył po drugiej stronie… Delog to ktoś, kto umarł i opuścił ciało, aby po jakimś czasie na powrót w nie wstąpić i nadal żyć” (Ireneusz Kania, Tybetańska księga umarłych. Wielkie wyzwolenie…). Jedynym warunkiem uczestnictwa w doświadczeniu jest brak posiadania przedmiotów zrobionych ze skóry. Przy projekcie współpracowałem z Andreiem Isakovem, który zaprogramował interakcję, oraz z Przemysławem Danowskim, który udźwiękowił doświadczenie.

The installation presented at the exhibition Embodiment, the third instalment of Bardo series, is an interactive VR experience. I refer to the genesis of the exhibition concept (devised with Mateusz Dąbrowski in 2011) – Tibetan Bar-do, or the in-between the two, an intermediate space, inter-space and gap. I examine the inner space of the individual who dies (performs an act of self-liberation) and has not yet entered a new form of existence. According to the six stages of the Bar-do cycle contained in The Tibetan Book of the Dead, I divided the virtual space into stages that cannot be explored autonomously – their character and purpose are based on a journey towards a specific direction. According to The Tibetan Book of the Dead, they are Kyenay bardo, Milam bardo, Samten bardo, Chikhai bardo, Chönyi bardo and Sidpa bardo. I identify the participant in their transmigration process with the supra-individual “mental body” (jid-kji lus), “mind” (sems) and “subtle consciousness” (rnam-shes p’ra-mo). I find it related to the book The Psychedelic Experience (by Timothy Leary, Ralph Metzner and Richard Alpert, first edition: University Books, New York 1964), in which the bardo experience was analysed in the context of the total loss of subjective identity. Immersive bardo experience is possible thanks to six degrees of freedom – 6DoF. The participant has full autonomous ability to move, explore and change positions in terms of movement forward / backward, up / down, left / right in three perpendicular axes, combined with orientation changes by rotating around three perpendicular axes – bend (coronal axis), jump (transverse axis) and tilt (sagittal axis). The technology used eliminates the need to physically connect the participant to the computer by using the wireless module of the gigabit connection operating in the transmitter > receiver formula. To expand the unfettered impression of embodiment, the gallery space has been mapped, and the participant can interact with the surrounding simulation. After the experience finishes, the participant becomes a Delog –“daa-log is the deceased, who ‘returned from dead’ to tell what he had seen and lived on the other side… Delog is someone who has died and left the body, after some time to return and continue to live”. The only condition for participation in the experiment is not having any objects made of leather. During the project, I collaborated with Andrei Isakov, who programmed the interaction, and with Przemysław Danowski, who developed sound for the experience.

Realizacja zaprezentowana została na autorskiej wystawie Bardo / Embodiment 
Mateusz Dąbrowski, Jakub Wróblewski
Kuratorka Julia Harasimowicz 
Wernisaż wystawy 1 marca 2019, g. 18
Wystawa czynna 2 – 8 marca 2019 (pn – sb 12 – 18)
Galeria Salon Akademii